Celem działania jest identyfikacja luk kompetencyjnych, która będzie podstawą dostosowania oferty edukacyjnej oraz systemu kształcenia zawodowego BOF do potrzeb pracodawców, a także potrzeb edukacyjnych i aspiracji mieszkańców BOF, w szczególności aktualnych i przyszłych uczestników systemu kształcenia zawodowego BOF.

Kluczem dostosowania oferty edukacyjnej systemu kształcenia zawodowego do powyższych potrzeb jest metodyczna i permanentna (punktualna i ustawiczna) identyfikacja luki kompetencyjnej po stronie popytu na kompetencje i kwalifikacje kreowanego przez przedsiębiorców i pracodawców BOF jak też po stornie podaży kompetencji (predyspozycji zawodowych i możliwości edukacyjnych aktualnych i potencjalnych uczestników systemu kształcenia). Dlatego też luka kompetencyjna badana będzie po stronie rynku pracy (pracodawców, czyli klientów „efektu edukacyjnego” systemu kształcenia), jak też równolegle i komplementarnie po stronie mieszkańców i uczestników systemu kształcenia zawodowego (czyli klientów „oferty edukacyjnej” systemu kształcenia zawodowego). Dwubiegunowe rozumienie Luki Kompetencyjnej BOF pozycjonuje system kształcenia na styku podaży i popytu definiując kompleksowy system kształcenia zawodowego BOF jako narzędzie niwelowania Luki Kompetencyjnej BOF.

Kluczowym aspektem rozumienia Luki Kompetencyjnej BOF – niezbędnym do zarządzania procesem modernizacji systemu kształcenia zawodowego BOF – jest zdefiniowanie poziomów Luki Kompetencyjnej adekwatnie do najnowszej wiedzy i światowych rozwiązań w zakresie walidacji kompetencji zawodowych. Model Centrum Kompetencji BOF zarządzać będzie procesem niwelowania Luki Kompetencyjnej BOF uwzględniając 5 poziomów identyfikacji Luki kompetencyjnej.

1. Poziom zawodów – w zakresie analizy podaży i popytu na zawody – analogicznie do rankingów zawodów nadwyżkowych i deficytowych oraz prognoz w zakresie zawodów przyszłości BOF adekwatnie do tak zwanych „starterów gospodarki” BOF oraz branż kluczowych dla BOF, z zastrzeżeniem iż metodologia powinna wykraczać poza dotychczasowe statystki rynku pracy generujące paradoksalne niedopasowanie deficytów i nadwyżek na poziomie zawodów i uwzględniać zmienne dotyczące migracji zarobkowej i szarej strefy oraz strukturalnego bezrobocia oraz niedopasowania faktycznych umiejętności kandydatów do pracy w danym zawodzie z potrzebami pracodawców w tym zawodzie. Wyniki analizy „pierwszego poziomu” Luki Kompetencyjnej BOF tworzą rekomendacje dla szkół zawodowych w zakresie otwierania i zamykania kierunków kształcenia w zawodzie.
2. Poziom kwalifikacji – w zakresie analizy podaży i popytu na poszczególne kwalifikacje, ukazując braki kompetencyjne osób posiadających dany zawód w zakresie określonych kwalifikacji składających się na ten zawód lub nowych kwalifikacji wykraczającej poza ten zawód w systemie kształcenia (zgodnie z istniejącą podstawą programową) w sytuacji, gdy pracodawca zatrudniając w danym zawodzie wymaga dodatkowych kwalifikacji pracowników (wielozawodowe stanowiska pracy), jednak w zakresie węższym niż wynikającym z połączenia dwóch całych zawodów. Wyniki analizy „drugiego poziomu” Luki Kompetencyjnej BOF tworzą rekomendacje dla szkół zawodowych w zakresie kreowania „nowych zawodów” i otwierania nowych kierunków kształcenia oraz w wymiarze doraźnym dla szkół zawodowych oraz instytucji szkoleniowych kształcenia ustawicznego w zakresie tworzenia oferty Kwalifikacyjnych Kursów Zawodowych (KKZ) uzupełniających kwalifikacje absolwentów szkół uczących się „starych zawodów” (zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych Dz. U. z 16 maja 2014; § 3 pkt 1). Dodatkowo poprzez dostępną ofertę KKZ otwarcie rynku pracy dla osób niekończących szkoły zawodowej w przypadku stanowisk pracy wymagających niepełnego zawodu, czyli pojedynczej kwalifikacji dostępnej także dla uczestników i absolwentów kształcenia ogólnego.
3. Poziom umiejętności – w zakresie analizy podaży i popytu na umiejętności, czyli elementy kwalifikacji zgodnie z systemem kwalifikacji w systemie oświaty. Analiza popytu na umiejętności, rozumiane jako część kwalifikacji, wymaga wnikliwej analizy i opisu stanowisk pracy charakterystycznych dla BOF i dostępnych w BOF z zaangażowaniem osób wykonujących pracę na tych stanowiskach – pracowników i mistrzów rozumiejących procesy pracy w konkretnym środowisku pracy współpracujących z nauczycielami zawodu oraz instruktorami praktycznej nauki zawodu rozumiejących efekty kształcenia dla poszczególnych kwalifikacji wymaganych przez dane środowisko pracy. Wyniki analizy „trzeciego poziomu” Luki Kompetencyjnej BOF tworzą rekomendacje w zakresie oferty Kursów Umiejętności Zawodowych (KUZ), która powinna być dostępna na terenie BOF (zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych Dz. U. z 16 maja 2014; § 3 pkt 2). Obecnie praktycznie nie istnieje rynek edukacyjny w zakresie KUZ, a ta forma kształcenia zawodowego będzie bardziej dostępna i popularna niż obecna wąska oferta KKZ ze względu na krótszy czas nauki (kilkumiesięczny KUZ jest kilkukrotnie krótszy niż trwający ok. półtora roku KKZ).
4. Poziom czynności – w zakresie analizy i opisu czynności/zadań zawodowych składających się na umiejętności zawodowe (adekwatne do KUZ), z których z kolei składają się kwalifikacje zawodowe (adekwatne do KKZ). Opisane czynności poprzez ich popytowe zestawienie tworzą najlepsze i najbardziej praktyczne standardy edukacyjne dla KUZ. Czynności zawodowe, ze względu na swój praktyczny i analityczny, podstawowy charakter, kształtowane są tylko i wyłącznie w środowisku pracy poprzez wykonywanie tych czynności z możliwością pomiaru efektu czynności (efektu pracy), dlatego też najlepszą formą edukacyjną w tym wymiarze Luki Kompetencyjnej są praktyki i staże, których program składany jest z wybranych czynności adekwatnie do realnego „potencjału edukacyjnego” firmy przyjmującej na staż (wyposażenie stanowiska edukacyjnego, narzędzia i urządzenia, procesy technologiczne i wytwórcze). Kształtowanie umiejętności na poziomie czynności zawodowych może tez następować na krótkich praktycznych kursach umożliwiających uzyskanie kompetencji w zakresie określonych czynności zawodowych (zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych Dz. U. z 16 maja 2014; § 3 pkt 5). Wyniki analizy „czwartego poziomu” Luki Kompetencyjnej BOF tworzą rekomendacje w zakresie oferty praktyk i staży zawodowych uzupełniających kształcenie w zawodzie – jako element lub uzupełnienie podstawy programowej w wybranych zawodach, adekwatnie od zakresu zdiagnozowanej luki kompetencyjnej oraz oferty krótkich praktycznych kursów umożliwiających uzyskanie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w zakresie określonych czynności zawodowych. W ten sposób opisanie i analizowanie Luki Kompetencyjnej BOF na czwartym poziomie tworzy zalecenia dla szkół zawodowych i placówek kształcenia zawodowego w zakresie korekty programów kształcenia w wymiarze uzupełnienia treści kształcenia i programów praktyk oraz dodatkowych, pozalekcyjnych praktyk i staży dostosowujących absolwentów do potrzeb konkretnych firm oraz formułowania oferty dodatkowych kursów nastawionych na przygotowanie do konkretnych czynności zawodowych.
5. Poziom profesjonalizacji – w zakresie analizy podaży i popytu na uprawnienia specjalistyczne niezbędne do wykonywania pracy w konkretnych środowiskach pracy wynikające z postępu technologicznego oraz określonych wymogów prawa czy bezpieczeństwa pracy a wykraczające poza katalog umiejętności składających się na konkretną kwalifikacje (uprawnienia do obsługi urządzeń i maszyn, operatorów wózków widłowych, koparek, specjalistycznych metod spawania, uprawnienia w zakresie stosowania konkretnych technologii wydawane przez producentów, etc.). Zgodnie z najnowszymi modelami kształcenia praktycznego identyfikowanymi w Europie Dualny System Kształcenia realizowany z wykorzystaniem potencjału edukacyjnego szkół zawodowych powinien być systematycznie uzupełniany poprzez kursy specjalistyczne dotyczące uprawnień do stosowania wybranych technologii czy obsługi urządzeń. Zgodnie z modelem Triady Edukacyjnej wypracowanym w drodze współpracy ponadnarodowej Fundacji BFKK z liderami dualnego kształcenia praktycznego w Europie Centrum Kompetencji powinno, we współpracy z pracodawcami, tworzyć katalog i ofertę kursów uzupełniających umożliwiających absolwentom szkół zawodowych natychmiastowe podjęcie pracy w firmach współpracujących z Centrum Kompetencji. Katalog ten – tworzony dla każdego zawodu lub branży osobno z przedstawicielami tego zawodu po stronie pracodawców oraz nauczycieli zawodu – niweluje definitywnie i precyzyjnie ostatni obszar luki kompetencyjnej, której nie da się usunąć poprzez uzupełnienie kwalifikacji w drodze oferty nowego kierunku kształcenia lub dodatkowe kursy kwalifikacyjne (KKZ), kursy umiejętności KUZ realizowane w centrach kształcenia praktycznego czy warsztatach szkolnych ani też wreszcie w wymiarze konkretnych czynności zawodowych poprzez staże zawodowe – czyli działania edukacyjne, kompensujące podejmowane w szkołach zawodowych i zakładach pracy w obszarze tradycyjnego Dualnego Systemu Kształcenia. 5-poziomowe identyfikowanie Luki Kompetencyjnej BOF optymalizuje system kształcenia BOF poprzez dopasowanie formy kształcenia zawodowego do poziomu i szczegółowości zdiagnozowanej luki kompetencyjnej. Podejście to zwiększa efektywność kształcenia zawodowego poprzez skuteczniejsze zarządzanie procesem edukacji w kontekście kosztów edukacji i czasu jej trwania. W ten sposób system ma szanse stać się elastyczny punktualnie i precyzyjnie reagując na zdiagnozowane potrzeby rynku oraz faktyczną podaż kompetencji kreowaną przez absolwentów systemu kształcenia zawodowego oraz systematycznie monitorowane i metodycznie prognozowane możliwości edukacyjne, predyspozycje zawodowe i aspiracje aktualnych i potencjalnych uczestników tego systemu.